سینمای ایران وارد بورس می‌شود – بلاگی ها

بلاگی ها – شهاب مهدوی: سینمای ایران از ظرفیت‌های بورس بهره می‌گیرد. ماموریتی که فعلا بنیاد سینمایی فارابی در حال پیگیری‌اش است، در همین رابطه سیدمهدی جوادی، مدیرعامل بنیاد سینمایی فارابی با میثم فدایی، مدیرعامل فرابورس ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.

در این دیدار موضوع سرمایه‌گذاری در سینما و استفاده از بورس برای جذب سرمایه در تولید آثار سینمایی و همچنین توسعه طرح فارابی در جمع‌سپاری مالی پروژه‌های سینمایی مورد بررسی قرار گرفت. در این دیدار مقرر شد که کارگروهی از کارشناسان فرابورس و سینما برای کارشناسی و تسریع در امور۲ طرف ازجمله راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌پذیری و جمع‌سپاری مالی تشکیل شود. هنوز جزئیات بیشتری درباره همکاری‌های مشترک فارابی و فرابورس منتشر نشده و اینطور که از متن خبر برمی‌آید فعلا همه‌چیز به تشکیل کارگروهی از کارشناسان فرابورس و سینما محول شده است.

تغییر ماموریت‌های فارابی

 پیشقدم شدن فارابی برای باز کردن پای سینمای ایران به بورس را می‌توان در راستای تغییر ماموریت‌های این بنیاد ارزیابی کرد.  اردیبهشت‌ امسال سند چشم‌انداز و طرح تحول بنیاد سینمایی فارابی توسط رئیس سازمان سینمایی اعلام شد. در بخش ماموریت‌های فارابی‌ سند ‌ اهداف زیر ذکر شده است: 

۱.نیل به‌سوی صنعتی‌سازی‌ تولید در سینما و ساماندهی زنجیره  کامل صنعت سینما مبتنی بر صنایع خلاق و دانش‌بنیان.

۲.رشد و توسعه سینمای متعهد، انقلابی، دینی و انسانی با حمایت از تولید آثار سینمایی شاخص.

۳.تأمین زیرساخت‌های سرمایه‌پذیری و اقتصاد پایدار برای سینما و افزایش سهم سینما از تولید ناخالص ملی.

۴. ارتقای سهم ایران در بازارهای بین‌المللی با تسهیل تولید و عرضه  آثار سینمایی.

۵.تقویت سینمای ملی ایران به‌عنوان مهم‌ترین و کارآمدترین ابزار جهادتبیین در همه حوزه‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری.

‌آنچه فارابی در قالب همکاری مشترک با فرابورس پیگیری می‌کند در بند ۱۴ برنامه ۵ ساله فارابی با عنوان توسعه و تقویت اقتصاد سینما و راه‌اندازی صندوق‌های حمایتی و سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده است: «یکی از ملزومات توسعه صنعت سینما تأمین منابع پایدار برای آن و همچنین توسعه مدل‌های مالی و اقتصادی این صنعت است، در سال اخیر با ظهور ابزارهای مالی نوین نظیر صندوق‌های ریسک‌پذیر، توسعه بازارهای سرمایه، جمع‌سپاری مالی (crowdfunding) و … لزوم توسعه ابزارها و ساختارهای مالی و اقتصادی سینما نیز بیش‌ازپیش احساس می‌شود، کم کردن اتکای تولید آثار سینمایی به بودجه‌های دولتی و استفاده از شیوه‌های نوین سرمایه‌گذاری از برنامه‌های مهم فارابی خواهد بود.

راه‌اندازی صندوق‌های ریسک‌پذیر، راه‌اندازی صندوق سرمایه‌ای، راه‌اندازی جمع‌سپاری مالی، مدیریت مشارکت‌های بخش خصوصی و جذب سرمایه برای تولید آثار سینمایی از این نوع اقدامات است. همچنین توسعه بازارها و افزایش تعاملات تجاری با شرکای جدید نظیر پلتفرم‌های پخش آنلاین، دفاتر پخش و استفاده بهینه از ظرفیت اتاق‌های بازرگانی و دفاتر تجاری ایران در سایر کشورها که علاوه بر بعد فرهنگی موجب تقویت همکاری‌های تجاری سینمایی ایران خواهند بود از اقدامات آتی فارابی است.»

نهادی که همه از آن انتظار حمایت دارند

بنیاد سینمایی فارابی در حالی مطابق سند چشم‌انداز و برنامه ۵ساله در حال تغییر ماموریت‌ها و رویکردهایش است که سینماگران همچنان از فارابی توقع دارند بازوی حمایتی سینمای ایران باشد. فارابی در طول نزدیک به ۴ دهه نهادی برای حل مشکلات مالی پروژه‌ها و دریافت تسهیلات و امکانات و حمایت‌های مالی بوده است. تعداد قابل توجهی از تولیدات سینمای ایران با حمایت فارابی تولید می‌شوند؛ حمایت‌هایی که چند سال است به‌صورت شفاف رسانه‌ای می‌شود. چنان‌که به‌تازگی فارابی میزان حمایتش از ۴ فیلم روی پرده را به شرح زیر اعلام کرد: 

۱.  زالاوا (ارسلان امیری) : ۱ میلیارد و ۴۴۰ میلیون تومان
۲.   مغز استخوان (حمید رضا قربانی) : ۸۵۰ میلیون تومان
۳.   تی تی(آیدا پناهنده) : ۴۲۰ میلیون تومان

‌بازیووو (امیر حسین قهقرایی) : کلیه حقوق تلویزیونی و نمایش خانگی. انتشار این فهرست واکنش‌هایی را به همراه داشت؛ مثل انتقادی که فرزاد موتمن در صفحه شخصی‌اش منتشر کرد و رویکرد فارابی در دهه ۹۰ را زیر سؤال برد: «از میان کارگردانان ۴ فیلمی که با سرمایه فارابی، همزمان در حال اکران هستند، یک نفر را نمی‌شناسم، یک نفر سابقه تدوین و دستیاری داشته اما ۲نفر در دهه ۹۰ با بخش فرهنگی بنیاد فارابی همکاری می‌کردند و اگرچه تازه کار بودند به‌خود اجازه می‌دادند تا پروژه‌های فیلمسازان را منتفی کنند.

وقتی فیلمنامه «یه شب مهتاب» امیر افشار را برای تصویب به فارابی سپردم یکی از این فیلمسازها مسئول پرونده آن شد و تلفنی به من اطلاع داد که فیلمنامه در راستای اهداف فارابی نیست و تقاضای من برای تشکیل جلسه هم رد شد. نسیم بازگشت به شیوه ارباب و رعیتی، از همان سال‌ها وزیدن گرفته بود. دوستان می‌توانند برای هموار کردن مسیر فیلمسازی خود، دست به تخریب زندگی حرفه‌ای دیگران بزنند.»

واکنش موتمن فقط یکی از انبوه انتقادهایی است که فیلمسازان نسبت به عملکرد فارابی مطرح کرده‌اند. بنیاد سینمایی فارابی در طول سالیان به‌عنوان نهاد حمایتگری که فیلمسازان از آن متوقع هستند، برای تغییر مسیر راه دشواری را پیش رو خواهد داشت. ورود به عرصه‌های تازه و بلندپروازی برای ترسیم چشم‌اندازی روشن در عرصه اقتصاد سینما یک طرف، سینماگرانی که همچنان از فارابی همان انتظارات معمول و متداول را دارند یک طرف.